దెయ్యాల గ్రామం... పక్కనే 25 లక్షల ఏళ్ల పురాతన రంగులు మారే సరస్సు !!
చరిత్ర, భూగోళ శాస్త్రంపై ఆసక్తి ఉన్న వారికి కొద్దో గొప్పో 'పామీర్ పీఠభూమి' గురించి తెలుస్తుంది. దీనిని ప్రపంచం పైకప్పు అని పిలుస్తారు. దీని మధ్యలో కరాకుల్ సరస్సు అని పిలువబడే పురాతన 'మర్మమైన' సరస్సు కూడా ఉంది. సముద్ర మట్టానికి దాదాపు 4 వేల మీటర్ల ఎత్తులో, కజకిస్థాన్ లో ఉన్న ఈ సరస్సు 380 చదరపు కిలోమీటర్లలో విస్తరించి 230 మీటర్ల లోతు వరకు ఉంటుంది. ఈ సరస్సు చూడటానికి చాలా అందంగా కనిపిస్తుంది. ఎందుకంటే దీని చుట్టూ అన్ని వైపుల నుండి మంచు పర్వతాలు ఉన్నాయి. కానీ ఈ సరస్సును చేరుకోవడం అంత సులభం కాదు. ఇక్కడికి చేరుకోవడానికి ప్రజలు ప్రమాదకర ప్రయాణాలు చేయాల్సి ఉంటుంది. అయితే ప్రమాదాలకు భయపడని ప్రజలు ఈ సరస్సును చూసేందుకు సుదూర ప్రాంతాల నుంచి వస్తుంటారు.
ఈ సరస్సు సుమారు 25 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం భూమిని ఉల్క ఢీకొనడం వల్ల ఏర్పడిందని చెబుతారు. మొదట ఈ సరస్సుకి బ్రిటన్ రాణి విక్టోరియా పేరు పెట్టారు. కానీ తరువాత సోవియట్ యూనియన్ దాని పేరును మార్చింది. కరాకుల్ సరస్సు అని పేరు పెట్టింది. అంటే నల్ల సరస్సు. దీని నీటిలో ఉప్పు పరిమాణం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. అందుకే ఇందులో ఎటువంటి జీవి కనిపించదు. చేపలు మాత్రమే ఈ నీటిలో ప్రత్యేక పద్ధతిలో జీవించగలవు. ఈ చేప పేరు 'స్టోన్ లోచ్'. ఈ చేప ఇసుక అవక్షేప సరస్సులలో హాయిగా జీవించగలదు. ఈ సరస్సు చుట్టూ చిత్తడి ఒడ్డున ఉన్న హిమాలయ పర్వతంపై నివసించే గద్దలు, టిబెటన్ నెమళ్లు అప్పుడప్పుడు తిరుగుతూ ఉంటాయి. కరాకుల్ సరస్సును మరొక 'డెడ్ సీ' అని కూడా పిలుస్తారు. కరాకుల్ సరస్సులో బోటింగ్ దాదాపు అసాధ్యం. ఇంకా ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే సరస్సు సమీపంలో ఒక చిన్న గ్రామం కూడా ఉంది. దాని పేరు కూడా కరాకుల్, కానీ చాలా తక్కువ మంది మాత్రమే ఈ గ్రామంలో నివసిస్తున్నారు. దీని కారణంగా ఇది ఒక 'దెయ్యాల గ్రామం' అని అంటారు.
అత్యంత ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే ఈ సరస్సులోని నీరు రోజుకు చాలా సార్లు రంగును మారుస్తుంది. కొన్నిసార్లు సరస్సు నీలం, కొన్నిసార్లు ఆకుపచ్చగా కనిపిస్తుంది. సాయంత్రం దాని నీరు ముదురు నల్లగా కనిపించడం ప్రారంభమవుతుంది. ఇది ఎందుకు జరుగుతుందో ఇప్పటి వరకూ తెలియలేదు.
ఈ సరస్సు సుమారు 25 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం భూమిని ఉల్క ఢీకొనడం వల్ల ఏర్పడిందని చెబుతారు. మొదట ఈ సరస్సుకి బ్రిటన్ రాణి విక్టోరియా పేరు పెట్టారు. కానీ తరువాత సోవియట్ యూనియన్ దాని పేరును మార్చింది. కరాకుల్ సరస్సు అని పేరు పెట్టింది. అంటే నల్ల సరస్సు. దీని నీటిలో ఉప్పు పరిమాణం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. అందుకే ఇందులో ఎటువంటి జీవి కనిపించదు. చేపలు మాత్రమే ఈ నీటిలో ప్రత్యేక పద్ధతిలో జీవించగలవు. ఈ చేప పేరు 'స్టోన్ లోచ్'. ఈ చేప ఇసుక అవక్షేప సరస్సులలో హాయిగా జీవించగలదు. ఈ సరస్సు చుట్టూ చిత్తడి ఒడ్డున ఉన్న హిమాలయ పర్వతంపై నివసించే గద్దలు, టిబెటన్ నెమళ్లు అప్పుడప్పుడు తిరుగుతూ ఉంటాయి. కరాకుల్ సరస్సును మరొక 'డెడ్ సీ' అని కూడా పిలుస్తారు. కరాకుల్ సరస్సులో బోటింగ్ దాదాపు అసాధ్యం. ఇంకా ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే సరస్సు సమీపంలో ఒక చిన్న గ్రామం కూడా ఉంది. దాని పేరు కూడా కరాకుల్, కానీ చాలా తక్కువ మంది మాత్రమే ఈ గ్రామంలో నివసిస్తున్నారు. దీని కారణంగా ఇది ఒక 'దెయ్యాల గ్రామం' అని అంటారు.
అత్యంత ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే ఈ సరస్సులోని నీరు రోజుకు చాలా సార్లు రంగును మారుస్తుంది. కొన్నిసార్లు సరస్సు నీలం, కొన్నిసార్లు ఆకుపచ్చగా కనిపిస్తుంది. సాయంత్రం దాని నీరు ముదురు నల్లగా కనిపించడం ప్రారంభమవుతుంది. ఇది ఎందుకు జరుగుతుందో ఇప్పటి వరకూ తెలియలేదు.