చౌదరి హరిరామ్: రాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లో రికార్డులు సృష్టించిన వ్యక్తి
ఏ ఎన్నికల్లోనూ గెలవని రాజకీయ నాయకుడు. అయితే అధ్యక్ష ఎన్నికలలో రన్నరప్‌గా నిలిచి అద్వితీయ రికార్డు సృష్టించినందున అతని కథ వినడానికి అర్హమైనది.1957లో ఒకసారి, ఆ తర్వాత 1962లో రాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లో రెండుసార్లు రెండో స్థానం సాధించిన ఏకైక రాజకీయ నాయకుడు చౌదరి హరిరామ్.రెండు అంకెలతో అతని సంబంధం అక్కడ ఆగదు; అతని ముగ్గురు అన్నయ్యలలో ఇద్దరు ఎమ్మెల్యేలు కాగా ఇద్దరు హత్యకు గురయ్యారు. హరిరామ్ రెండుసార్లు లోక్‌సభకు వెళ్లేందుకు ప్రయత్నించి ఓడిపోయారు. అతను మొదటి 1952 సాధారణ ఎన్నికలలో రన్నరప్‌గా నిలిచాడు.
కుటుంబం:
రోహ్తక్ నివాసి చౌదరి ఛోతురామ్, బ్రిటీష్ రాజ్ సమయంలో హర్యానా రైతులను సంఘటితం చేశాడు. అతనికి రహ్బెర్-ఎ-ఆజం (దినబంధు) బిరుదు ఇవ్వబడింది.1923లో రైతుల కోసం జమీందార (సమైక్యవాద) పార్టీని ఏర్పాటు చేయడంలో ఛోతురామ్ కీలక పాత్ర పోషించారు. ఈ కాలంలో రోహ్తక్ తన రాజకీయ జీవితంలో కేంద్రంగా ఉన్నాడు మరియు చుట్టుపక్కల గ్రామాల రైతుల మద్దతు కూడా పొందాడు. అలాంటి రైతుల్లో ఒకరు ఖేద్వాలీ గ్రామానికి చెందిన శ్రీరామ్‌జీ లాల్ .
రాంజీలాల్ పెద్ద కుమారుడు చౌదరి టికారమ్ దినబంధు యువజన దళంలో కీలక సభ్యుడు. చౌదరి చోటూరామ్ బ్రిటీష్ వారిపై యుద్ధానికి బదులుగా వ్యూహాలను ఉపయోగించారు మరియు అందుకే అతనికి మరియు అతని మద్దతుదారులకు బ్రిటిష్ లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్‌లో సమాన ప్రాతినిధ్యం లభించింది. ఇది లాహోర్ లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్‌కు టికారమ్‌కు మార్గం సుగమం చేసింది. ఈ సమయంలో అతని తమ్ముడు దేవక్రమ్ హత్యకు గురయ్యాడు. కొన్నాళ్ల తర్వాత టికారమ్ కూడా హత్యకు గురయ్యాడు.
రామ్‌జీలాల్‌కు ఇప్పుడు ఇద్దరు కుమారులు, రామస్వరూప్ మరియు హరి రామ్ ఉన్నారు. రామస్వరూప్ అధికారికంగా జమీందారా పార్టీలో క్రియాశీలకంగా మారాడు, హరి రామ్ ఉపాధ్యాయుడిగా, ఆపై న్యాయవాదిగా ఎంచుకున్నాడు. రాంస్వరూప్ కాంగ్రెస్ పార్టీలో చేరారు మరియు స్వతంత్ర భారతదేశంలో సంపాలా నుండి గెలిచి శాసనసభ్యుడు అయ్యారు.1966లో హర్యానా కొత్త రాష్ట్రంగా అవతరించిన తర్వాత రామస్వరూప్ రాజకీయ జీవితం ముగిసింది.
చౌదరి హరిరామ్ 1952 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో జమీందారా పార్టీ నుంచి తొలిసారి తన అదృష్టాన్ని పరీక్షించుకున్నారు. కాంగ్రెస్ పార్టీ అభ్యర్థిగా మాజీ రాజ్యాంగ సభ సభ్యుడు చౌదరి రణబీర్ సింగ్‌పై చౌదరి హరిరామ్ పోటీ చేశారు. చౌదరి రణబీర్ సింగ్ 1.5 లక్షల ఓట్లకు పైగా గెలుపొందగా, చౌదరి హరిరామ్ 81 వేల ఓట్లతో రెండో స్థానంలో నిలిచారు.
ప్రెసిడెన్సీ పట్ల మక్కువ :
లోక్‌సభ ఎన్నికల తర్వాత కొన్ని నెలల తర్వాత దేశ తొలి రాష్ట్రపతిని ఎన్నుకునేందుకు రాష్ట్రపతి ఎన్నికలు జరిగాయి. మే 1952లో డాక్టర్ రాజేంద్ర ప్రసాద్ కాంగ్రెస్ అభ్యర్థి. రాజేంద్రప్రసాద్ ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికవుతారని అందరికీ తెలుసు. కానీ చౌదరి హరిరామ్ అందుకు అంగీకరించలేదు, ప్రజాస్వామ్యంలో పోటీ లేకుండా ఎవరికీ పదవి ఇవ్వకూడదని రాష్ట్రపతి ఎన్నికలకు నామినేషన్ దాఖలు చేశారు.కొద్ది రోజుల్లోనే కెటి షా వామపక్షాల ద్వారా నామినేట్ అయ్యారు. రాజేంద్ర ప్రసాద్ గెలుపొందారు, ప్రొఫెసర్ షా రన్నరప్‌గా నిలిచారు మరియు చౌదరి హరి రామ్ 1,954 ఓట్లతో నాలుగో స్థానంలో నిలిచారు.
1957లో మళ్లీ లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో పోటీ చేసి ఓడిపోయారు. తదుపరి రాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లో పోటీ చేసేందుకు ముందుకు వచ్చారు. రాజేంద్రప్రసాద్ మరోసారి గెలుపొందగా, ఏ ఇతర పార్టీ కూడా తమ అభ్యర్థిని ప్రతిపాదించలేదు. హరిరామ్ 2672 ఓట్లతో రన్నరప్‌గా నిలిచారు. ఆ తర్వాత 1962లో రాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లో మాత్రమే పోటీ చేసిన ఆయన ఈసారి కాంగ్రెస్ అభ్యర్థి సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్‌పై పోటీ చేశారు. ప్రతిపక్షం ఈసారి కూడా ఎవరినీ నామినేట్ చేయలేదు. సర్వేపల్లిలో గెలుపొందిన హరిరామ్ 6341 ఓట్లతో రన్నరప్‌గా నిలిచారు.