కర్ణాటక నష్టాల్లోకి తెలంగాణ కూడా అడుగుపెట్టింది! ఇక ఏపీ ఎప్పుడు?
ఉచితాల ఉచ్చులో ఆర్టీసీ... చార్జీల భారం ఎవరిపై?
రాజకీయ లబ్ధి కోసం ప్రభుత్వాలు ప్రవేశపెట్టే 'ఉచిత' పథకాలు ఎంతటి పెనుభారాన్ని మోపుతాయో తెలంగాణ ఆర్టీసీ వ్యవహారం నిరూపిస్తోంది. కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి రావడానికి ముందు ఇచ్చిన 'ఆరు గ్యారంటీ'లలో ప్రధానమైనది మహిళలకు ఉచిత బస్సు ప్రయాణం. ఈ పథకం వేలాది మంది మహిళలకు వరంగా మారినా, రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ (ఆర్టీసీ)కి మాత్రం పెనుశాపంగా పరిణమించింది. ఉచితంగా తిరుగుతున్న ప్రతి కిలోమీటరుకు లెక్కలేనంత నష్టం పోగుపడుతోంది. పెరిగిన డీజిల్ ధరలు, అదనపు బస్సుల నిర్వహణ, సిబ్బంది నియామకాలతో ఆర్టీసీ సంస్థ అప్పుల ఊబిలోకి కూరుకుపోతోంది.
రాజకీయ లబ్ధి కోసం ప్రభుత్వాలు ప్రవేశపెట్టే 'ఉచిత' పథకాలు ఎంతటి పెనుభారాన్ని మోపుతాయో తెలంగాణ ఆర్టీసీ వ్యవహారం నిరూపిస్తోంది. కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి రావడానికి ముందు ఇచ్చిన 'ఆరు గ్యారంటీ'లలో ప్రధానమైనది మహిళలకు ఉచిత బస్సు ప్రయాణం. ఈ పథకం వేలాది మంది మహిళలకు వరంగా మారినా, రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ (ఆర్టీసీ)కి మాత్రం పెనుశాపంగా పరిణమించింది. ఉచితంగా తిరుగుతున్న ప్రతి కిలోమీటరుకు లెక్కలేనంత నష్టం పోగుపడుతోంది. పెరిగిన డీజిల్ ధరలు, అదనపు బస్సుల నిర్వహణ, సిబ్బంది నియామకాలతో ఆర్టీసీ సంస్థ అప్పుల ఊబిలోకి కూరుకుపోతోంది.
ఈ భారాన్ని ఎన్ని నెలలని ప్రభుత్వం మోయగలదు? ప్రజాధనం ఎక్కడి నుంచి వస్తుంది? చివరకు, ఈ ఉచితాల బిల్లును చెల్లించాల్సింది సామాన్య, టికెట్ కొని ప్రయాణించే పౌరులే! ఈ చేదు నిజాన్ని కర్ణాటక రాష్ట్రంలో మనం కళ్లారా చూశాం. మహిళా ప్రయాణాల కోసం నెలకు ఏకంగా ₹400 కోట్ల వరకు ఖర్చవుతుండటంతో, అక్కడి ప్రభుత్వం భరించలేకపోయింది. చివరికి, కర్ణాటక ఆర్టీసీ (KSRTC) ఛార్జీలను ఏకంగా 15 శాతం పెంచక తప్పలేదు. ఈ నిర్ణయంతో రోజూ టికెట్ కొని ప్రయాణించే లక్షలాది మంది సామాన్య జనం అదనపు భారాన్ని భరించాల్సి వచ్చింది. ఇప్పుడు సరిగ్గా ఇదే ప్రమాదకరమైన పరిస్థితి తెలంగాణలో మొదలైంది. రెండున్నరేళ్లు ఏదోలా నెట్టుకొచ్చిన ప్రభుత్వం, నష్టాలను తట్టుకోలేకపోయింది. మొదటగా హైదరాబాద్లో ఆర్టీసీ టిక్కెట్లపై పది రూపాయల చార్జీని పెంచుతూ తీసుకున్న నిర్ణయం సామాన్య ప్రయాణికులపై పిడుగుపాటులా పడింది.
"మహిళలకు ఉచితం ఇచ్చి, సీటు దొరకక నిలబడి ప్రయాణించే మాపై అదనపు భారం మోపడం ఏం న్యాయం?" అని ప్రతి సాధారణ ప్రయాణికుడు ప్రశ్నిస్తున్నాడు. బస్సులు కిక్కిరిసిపోవడంతో సీటు దొరకదు. సకాలంలో గమ్యస్థానం చేరడం కష్టం. ఈ అసౌకర్యాలన్నీ భరిస్తున్న వారికి ఇప్పుడు పెరిగిన చార్జీలు శరాఘాతం లాంటివి. తమకు ఉచితం ఇవ్వకపోయినా ఫర్వాలేదు, కనీసం చార్జీల భారం లేకుండా సౌకర్యవంతమైన ప్రయాణం కల్పించండి అని పేద, మధ్యతరగతి ప్రయాణికులు వేడుకుంటున్నారు. ప్రజారంజక పథకాలు మంచివే, కానీ దాని భారం మరొక సామాన్య పౌరుడి జేబుకు చిల్లు పెట్టే విధంగా ఉండకూడదు. ఈ ఉచితాల భారాన్ని ప్రభుత్వాలు ఆర్టీసీకి చెల్లించే విధానంలో పారదర్శకత తీసుకురావాలి. లేదంటే, మొన్న కర్ణాటక, నేడు తెలంగాణ.. ఇక రేపు ఆంధ్రప్రదేశ్తో సహా ప్రతి రాష్ట్రంలోనూ సామాన్య ప్రయాణికుడే ఈ రాజకీయ ఉచితాలకు బలిపశువుగా మిగిలిపోయే ప్రమాదం ఉంది. ప్రభుత్వాలు ఆలోచించాలి!