ప్రపంచ న్యుమోనియా దినోత్సవం.. చరిత్ర ఏమిటి..?
ప్రపంచ న్యుమోనియా దినోత్సవం 2021 తీవ్రమైన శ్వాసకోశ ఇన్ఫెక్షన్, న్యుమోనియా ఊపిరితిత్తులను ప్రభావితం చేస్తుంది. UNICEF ప్రకారం, సరైన రోగనిరోధకత న్యుమోనియాను నివారించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు తక్కువ-ధర యాంటీ బయాటిక్స్ కూడా సరిగ్గా నిర్ధారణ అయినట్లయితే వ్యాధికి చికిత్స చేయగలదు.
ఐదు సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న పిల్లలకు న్యుమోనియా అత్యంత ప్రాణాంతక వ్యాధి, ప్రతి సంవత్సరం 8,00,000 మంది పిల్లలు మరణిస్తున్నారు. ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో, ప్రతి 39 సెకన్లకు ఒక పిల్లవాడు న్యుమోనియాతో మరణిస్తున్నట్లు యునైటెడ్ నేషన్స్ చిల్డ్రన్స్ ఫండ్ పేర్కొంది. "అసమానత్వం యొక్క వ్యాధి" అని పిలువబడే ఈ వ్యాధి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పేద జనాభాలో కేంద్రీకృతమై ఉంది. దీనికి కారణం వ్యాధి పూర్తిగా నివారించదగినది మరియు టీకాలు కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ, UNICEF ప్రకారం, ప్రపంచ అంటు వ్యాధుల పరిశోధనలో కేవలం మూడు శాతం నిధులను మాత్రమే పొందుతున్నందున, మనుగడ రేటును మెరుగుపరచడానికి నిధుల పరంగా ఈ వ్యాధి నిర్లక్ష్యం చేయబడింది. ఈ నిర్లక్ష్యానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడటానికి మరియు వ్యాధి గురించి అవగాహన పెంపొందించడానికి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంఘం కోసం ఒక ఫోరమ్‌ను రూపొందిస్తూ, ఏమి జరిగింది మరియు ఇంకా ఏమి చేయవలసి ఉంది అనే దాని గురించి ప్రతిబింబించేలా, ప్రపంచ న్యుమోనియా దినోత్సవాన్ని ఏటా నవంబర్ 12 న జరుపుకుంటారు. ప్రపంచ న్యుమోనియా దినోత్సవం స్థాపించబడింది మరియు 2009లో స్టాప్ న్యుమోనియా ఇనిషియేటివ్ ద్వారా మొదటిసారిగా నిర్వహించబడింది. వార్షిక ఆచారం వ్యాధి గురించి ప్రపంచ అవగాహనను పెంచడానికి మరియు ప్రపంచ చర్య కోసం వాదించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. స్టాప్ న్యుమోనియా ఇనిషియేటివ్‌ను ఎవ్రీ బ్రీత్ కౌంట్స్ కోయలిషన్ నిర్వహిస్తుంది, ఇది న్యుమోనియా వల్ల సంభవించే మరణాలను తగ్గించడంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రభుత్వాలకు సహాయపడే ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యం.
ఐదు సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న పిల్లలకు న్యుమోనియా అత్యంత ప్రాణాంతక వ్యాధి, ప్రతి సంవత్సరం 8,00,000 మంది పిల్లలు మరణిస్తున్నారు. ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో, ప్రతి 39 సెకన్లకు ఒక పిల్లవాడు న్యుమోనియాతో మరణిస్తున్నట్లు యునైటెడ్ నేషన్స్ చిల్డ్రన్స్ ఫండ్ పేర్కొంది. "అసమానత్వం యొక్క వ్యాధి" అని పిలువబడే ఈ వ్యాధి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పేద జనాభాలో కేంద్రీకృతమై ఉంది. దీనికి కారణం వ్యాధి పూర్తిగా నివారించదగినది మరియు టీకాలు కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ, UNICEF ప్రకారం, ప్రపంచ అంటు వ్యాధుల పరిశోధనలో కేవలం మూడు శాతం నిధులను మాత్రమే పొందుతున్నందున, మనుగడ రేటును మెరుగుపరచడానికి నిధుల పరంగా ఈ వ్యాధి నిర్లక్ష్యం చేయబడింది. ఈ నిర్లక్ష్యానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడటానికి మరియు వ్యాధి గురించి అవగాహన పెంపొందించడానికి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంఘం కోసం ఒక ఫోరమ్‌ను రూపొందిస్తూ, ఏమి జరిగింది మరియు ఇంకా ఏమి చేయవలసి ఉంది అనే దాని గురించి ప్రతిబింబించేలా, ప్రపంచ న్యుమోనియా దినోత్సవాన్ని ఏటా నవంబర్ 12 న జరుపుకుంటారు. ప్రపంచ న్యుమోనియా దినోత్సవం స్థాపించబడింది మరియు 2009లో స్టాప్ న్యుమోనియా ఇనిషియేటివ్ ద్వారా మొదటిసారిగా నిర్వహించబడింది. వార్షిక ఆచారం వ్యాధి గురించి ప్రపంచ అవగాహనను పెంచడానికి మరియు ప్రపంచ చర్య కోసం వాదించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. స్టాప్ న్యుమోనియా ఇనిషియేటివ్‌ను ఎవ్రీ బ్రీత్ కౌంట్స్ కోయలిషన్ నిర్వహిస్తుంది, ఇది న్యుమోనియా వల్ల సంభవించే మరణాలను తగ్గించడంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రభుత్వాలకు సహాయపడే ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యం.
భాగస్వామ్యంలో 140 కంటే ఎక్కువ కమ్యూనిటీ ఆధారిత సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థలు, విద్యా సంస్థలు మరియు ఫౌండేషన్‌లు ఉన్నాయి.2013లో, పిల్లల కోసం మరొక ప్రముఖ కిల్లర్ వ్యాధి అయిన న్యుమోనియా మరియు డయేరియా ద్వారా మరణాలను అంతం చేయడానికి WHO 2025 నాటికి ఒక ప్రచారాన్ని ప్రారంభించింది, దీనిని న్యుమోనియా మరియు డయేరియా (GAPPD) కోసం ఇంటిగ్రేటెడ్ గ్లోబల్ యాక్షన్ ప్లాన్ అని పిలిచారు.
తీవ్రమైన శ్వాసకోశ ఇన్ఫెక్షన్, న్యుమోనియా ఊపిరితిత్తులను ప్రభావితం చేస్తుంది. మన ఊపిరితిత్తులలో అల్వియోలీ అని పిలువబడే చిన్న సంచులు ఉన్నాయి, వీటిని మనం శ్వాసించేటప్పుడు గాలితో నింపాలి. అల్వియోలీలో, రక్తం నిండిన గాలితో ఆక్సిజన్ మరియు కార్బన్ డయాక్సైడ్ను మార్పిడి చేస్తుంది. న్యుమోనియాతో బాధపడుతున్న వ్యక్తిలో, ఈ సంచులు ద్రవ మరియు చీముతో కూడిన దగ్గు, శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది, వేగంగా శ్వాస తీసుకోవడం, జ్వరం వంటి లక్షణాలతో నిండి ఉంటాయి. వైరస్‌లు అలాగే బ్యాక్టీరియా మరియు శిలీంధ్రాలు న్యుమోనియాకు కారణమవుతాయి. తీవ్రమైన కోవిడ్ ఇన్ఫెక్షన్లతో బాధపడుతున్న వృద్ధులు న్యుమోనియాను అభివృద్ధి చేయవచ్చు. యునైసఫ్ ప్రకారం, సరైన రోగనిరోధకత న్యుమోనియాను నివారించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు తక్కువ-ధర యాంటీబయాటిక్స్ కూడా సరిగ్గా రోగనిర్ధారణ చేస్తే వ్యాధికి చికిత్స చేయవచ్చు.
తీవ్రమైన శ్వాసకోశ ఇన్ఫెక్షన్, న్యుమోనియా ఊపిరితిత్తులను ప్రభావితం చేస్తుంది. మన ఊపిరితిత్తులలో అల్వియోలీ అని పిలువబడే చిన్న సంచులు ఉన్నాయి, వీటిని మనం శ్వాసించేటప్పుడు గాలితో నింపాలి. అల్వియోలీలో, రక్తం నిండిన గాలితో ఆక్సిజన్ మరియు కార్బన్ డయాక్సైడ్ను మార్పిడి చేస్తుంది. న్యుమోనియాతో బాధపడుతున్న వ్యక్తిలో, ఈ సంచులు ద్రవ మరియు చీముతో కూడిన దగ్గు, శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది, వేగంగా శ్వాస తీసుకోవడం, జ్వరం వంటి లక్షణాలతో నిండి ఉంటాయి. వైరస్‌లు అలాగే బ్యాక్టీరియా మరియు శిలీంధ్రాలు న్యుమోనియాకు కారణమవుతాయి. తీవ్రమైన కోవిడ్ ఇన్ఫెక్షన్లతో బాధపడుతున్న వృద్ధులు న్యుమోనియాను అభివృద్ధి చేయవచ్చు. యునైసఫ్ ప్రకారం, సరైన రోగనిరోధకత న్యుమోనియాను నివారించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు తక్కువ-ధర యాంటీబయాటిక్స్ కూడా సరిగ్గా రోగనిర్ధారణ చేస్తే వ్యాధికి చికిత్స చేయవచ్చు.